Tienduizenden in Nederland ontvingen recent de mei editie van een rijk geïllustreerd blad dat zichzelf de opmerkelijk aanmatigende titel ‘Illuster‘ heeft aangemeten.
Volgens VanDale betekent illuster: “Beroemd en van (uitstekend) niveau” ….
Ik schrok van die nare foto (op de achterzijde) en besloot eindelijk eens meer aandacht te besteden aan wat er zoal in dat blad geschreven wordt.
Hoewel me al vaker tekstjes waren opgevallen in die uitgave was ik toch nog verbijsterd over het ‘politieke niveau’ -of eigenlijk beter: gehalte- dat ik aantrof.
25 artikelen en artikeltjes
Aanvankelijk was ik van plan enkele korte, samenvattende opmerkingen te maken. Na aandachtige bestudering realiseerde ik me dat dat niet de beste aanpak was.
Ik loop ze gewoon allemaal langs in de volgorde waarin ze zijn opgenomen!
1). Woord vooraf door decaan van de faculteit ‘Geesteswetenschappen ‘. Over de merkwaardige naam van zijn faculteit stap ik snel heen. Deze Thomas schrijft over een column in het NRC. Hij is het -gelukkig- oneens met auteur Sjoerd de Jong maar komt dan met de overweging dat ‘wij van de universiteit‘ echte experts zijn. Letterlijk:
We delen onze expertise ruimhartig met de samenleving (…) maar dat doen we als onafhankelijk instituut, niet als instrument.
Thomas krijgt van mij het voordeel van de twijfel. Hij laat doorsijpelen dat er krachten actief zijn op de universiteit die er een politieke speler van willen maken, wat hij liever niet wil.
2). Op bladzijde 4 stuit ik op een tekstje van Yavanne van Tiggelen. De titel is ‘Bijenmaatschappij ‘; Erboven staat ‘Het grote plaatje’. Zou het een vaste rubriek zijn of zoiets?
De tekst is zeldzaam tenenkrommend. Ik lees: “Sociale honingbijen kiezen zelf hun koningin“.
Echt. Serieus: dat is de eerste zin.
3). Op bladzijde 6 staat een stukje over de ‘Alumnis van het jaar‘.
Op de tekst valt niets aan te merken. Het is de afbeeldiing die me verontrust.
Er staan drie universiteitsbestuurders op de foto met een middelbare school docent die zich -speciaal voor deze gelegenheid?- uitgedost heeft als clown.
Veel verontrustender vind ik die starende blik in zijn ogen.
4). Ook op bladzijde 6 staat een aankondiging van de ‘Sharing days ‘ voor afgestudeerden. Ze wisten geen Nederlandse naam voor dat evenement.
Volg je de link dan tref je onder het kopje ‘Jouw jaarlijkse feest voor de geest ‘ dit:
Ga jij voor een luxe borrelbox, een Shared Dinner of voor de picknickmand vol dagverse producten? Het kan allemaal!
Beleef inspirerende talks (Sic), unieke stadstours door Utrecht, films met exclusief randprogramma en ontmoet oude studievrienden …
5). Nog steeds op bladzijde 6. Onder de kop ‘Tinder voor gezonde pups’ (ik neem u niet in de maling) lees ik o.a.:
Daarom heeft de faculteit Diergeneeskunde Fit2Breed gelanceerd. Een soort Tinder voor gezond gefokte honden, waarmee fokkers erfelijke ziekten kunnen voorkomen (Sic).
Is zo’n berichtje rampzalig? Natuurlijk niet, maar dat obsessief ‘grappig’ willen zijn in de wetenschap is echt niet okay.
6). Op blz 7 reclame voor de Nederlandse non-profit organisatie genaamd ‘Civinc’.
Ik lees op hun website dat dit programma bedoeld is voor ‘People Leaders‘, ja met twee hoofdletters ….
Over deze organisatie is gemakkelijk ook iets positiefs op te merken. Hoewel ze veel schermen met dat giftige begrip diversiteit, blijkt dat bij hen NIET te verwijzen naar huids- of oogkleur, maar verschillen in opvattingen.
7). Ook op blz 7 iets over een benefiet avond: ‘University Dinner‘. Er zit ook nog een aparte folder in het midden van het blad om daar reclame voor te maken. Het gaat om een inzameling van geld voor beurzen voor studenten. Welke studenten? de webstek geeft dit extreem vage antwoord:
Niet iedere student redt het zonder steun en daarom is ons beurzenprogramma hard nodig”.
Ze hebben er wel een fotootje naast gezet van een leuke jonge meid ‘van kleur’…
8). Ook nog op blz 7 (de titel van de pagina’s 6 en 7 is dan ook: ‘KORT‘) reclame voor Straatpoëzie.
Deze website is in 2017 opgericht door dr. Kila van der Starre , die begin 2021 aan de Universiteit Utrecht promoveerde op een proefschrift over ‘poëzie buiten het boek’. De site is gerealiseerd met steun van de afdeling Digital Humanities IT van de Universiteit Utrecht (UU) en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).
Het proefschrift kreeg drie prijzen.
Ik bekeek een deel van haar officiële verdediging. Echt een sympathiek verhaal. Haar werk draagt zeker en vast bij aan het opvrolijken van het straatbeeld. Hier is duidelijk een intelligente vrouw aan het woord. Grondig, nuchter, optimistisch. Maar wat is toch de relatie met echte wetenschap?
Gefinancierd door de Universiteit. Waarom heeft die daar geld voor over?
9). Op bladzijde 8 t/n 10 een stuk van de hand van Albert Meijer, leerstoel ‘Publieke Innovatie‘ (Sic), ‘Is AI een gevaar voor onze democratie?’.
Albert produceert veel open deuren en ook verstandige zinnetjes. Zoals: Autoritaire staten vergroten hun machtsposiitie. (Nou ja, op de kromme formulering na, maar die komt misschien van redacteur Bronkhorst).
Maar het stuk sluit dan af met deze bedenkelijke twee:
a. Bedrijven als Facebook, X, Google en TikTok zullen verantwoordelijkheid moeten nemen.
b. Dat is voor Meijer een van de vragen voor de nabije toekomst: ‘Kan AI óók bijdragen aan méér sociale rechtvaardigheid ‘.
‘Sociale rechtvaardigheid‘: een bijna net zo’n onzinnig begrip als dat idiote ‘klimaatrechtvaardigheid ‘.
10). Op bladzijde 11 staan 13 ‘benoemingen’ van mensen die zijn afgestudeerd aan de UU en waar die universiteit trots op is …
Die kop Benoemingen erboven is zelfs zonder aanhalingstekens …
Uiteraard is dit een selectie: niet alle alumni die ergens een (andere) baan verwierven staan hier vermeld. De selectie is opmerkelijk. De met afstand meest opmerkelijke is die van Margot Hoogerwerf. Op de eerste plaats betreft het helemaal geen benoeming, maar een prijs!
Het betreft de Villamedia Afstudeerprijs 2023.
Een prijs voor journalistiek.
En wat was het onderwerp? De zieligheid van illegale immigranten.
De jury roemt de aanpak van Hoogerwerf: ‘Asiel is momenteel een hot-topic. Het kabinet is er zelfs om gevallen. De aandacht gaat nu vooral uit naar de instroom en te weinig naar de mensen die hier al zijn. De vragen die ze in haar documentaire stelt zijn zowel empathisch als kritisch en de filmbeelden zijn van hoge kwaliteit.’
Kila van der Starre (daar is ze weer!) en José van Dijck zijn allebei benoemd als jurylid in verband met (fictie)literatuur. Leuk voor ze. Maar de link met wetenschapsbeoefening? Cindy Menzen is benoemd tot ‘Verantwoordelijk persoon‘, lieve hemel, bij het commerciële bloedinzamelbedrijf Sanquin.
Marc van den Homberg is benoemd tot hoogleraar. Op een leerstoel die vernoemd is naar de mevrouw die nummer 8 is op de lijst van koninklijke opvolgers.
Het doel van de Prinses Margriet-leerstoel is om kennis over natuurrampen en klimaatverandering beter in te zetten voor rampenpreventie en om de impact van humanitaire hulp op het gebied van rampenpreventie te meten en te verbeteren.
Och natuurlijk: wel een natuurkundige maar dan wel een met klimaatverandering-gerelateerde aanstelling.
Er is geen twijfel mogelijk, de mensen die hier genoemd worden hebben best wel wat in hun mars. En niet uitsluitend op het vlak van netwerken. Bij Araya Sumter, die in april is benoemd tot ‘directeur generaal Sociale Zekerheid en Integratie‘ is voor wat betreft haar achtergrond niet gemakkelijk iets van een curriculum Vitae te vinden. Ze was eerder elders directeur: bij de FNV. Een betaalde functie bij die organisatie: de kans dat het geen enthousiast supporter van GroenPvdALinks is, is nogal klein.
11). Op bladzijde 12 t/n 14 staat een DubbelInterview.
De meest verontrustende tekst in dit nummer van Illuster. Het is echt een aaneenschakeling van verbazende en verbijsterende elementen.
Wat te denken van een subkopje: “Laat ‘gewone mensen’ meebeslissen“.
AI-dinges: “definieer minachting”?
Het doet denken aan een van de meest racistische uitspraken van Joe Biden (sinds zijn mentale aftakeling begon): “poor kids are just as bright and just as talented as white kids“.
Het gaat om een leerstoel die genoemd is naar de overleden Alex Brenninkmeijer. Een van de geïnterviewden is zijn weduwe, maar die opmerking over ‘gewone mensen’ is van de andere geïnterviewde: Hanneke van Eijken. Hanneke is verbijsterd. Ze is van mening dat die partijen die de nieuwe coalitieregering vormen, eenvoudigweg niet mogen spreken over de rechtstaat tijdens de kabinetsformatie. Want:
De grondrechten zijn de ultieme begrenzing van de macht van de overheid.
Ze lijkt te denken dat de Founding Fathers Nederland gesticht hebben in plaats van de VS. En ze is vergeten dat onder aanvoering van de Communistische Partij artikel 1 van de Nederlandse grondwet drastisch op de kop is gezet. Vóór die tijd legde dat artikel beperkingen op aan de Nederlandse overheid, sindsdien aan de bevolking!
Hanneke is grote voorstander van door overheden georganiseerde vormen van inspraak, in plaats van bijvoorbeeld referendums.
De interviewster vraagt haar wat “wij burgers kunnen doen om onze democratische rechten te benutten?” en Hanneke begint over klimaatmarsen, en jongeren die nog geen stemrecht hebben.
Even verderop klaagt ze dat de burgers niet voldoende dankbaar zijn voor wat de EU allemaal voor hen bereikt…
En ze schept op. Op een heel bijzondere wijze:
In het mastervak ‘Europe for the people‘ [ik neem u weer niet in de maling] moeten mijn studenten minstens twee burgers interviewen over wat bijvoorbeeld het EU-asielbeleid voor hen betekent. Ze interviewen dan bijvoorbeeld medewerkers van een opvanglocatie van asielzoekers.
O ja, ze promoveerde op ‘Europees burgerschap en de constitutionalisering van de EU ‘..
12). Op bladzijde 15 staan lees- en luistertips. Twee vallen op omdat het romans betreft.
Meest opvallende is echter de Podcast. Die is gemaakt door ene Eva Oosters, wethouder in Utrecht. Ik verwachtte voor D66 of GroenPvdALinks, maar ze bleek van een splinterpartij die slechts twee zetels in de gemeenteraad bezet maar toch een wethouder mag leveren… Het heet ‘Student & Starter‘… De gemiddelde fractie in die gemeente telt overigens nog geen drie zetels.
13). Op bladzijde 16 en 17 twee beta wetenschappers. De titel luidt: “Zelfde studie … … andere carriere“. Het merkwaardige is dat het verschil in carriere weinig opvallend is. De ene werkt voor het CPB en de ander wil duidelijk niet zeggen waar hij werkt: hij is “…sinds september fulltime bezig met ethiek, politiek, maatschappelijke relevantie van algoritmes…” Hij blijkt lid te zijn van het team (in ieder geval volgens de url) van het Amsterdamse ‘De Balie ‘.
De Balie heeft 39 betaalde medewerkers. U weet wel dat bedrijf van Yoeri Albrecht, laatst in opspraak vanwege geweld tegen een vasthoudende journalist die door velen als ‘links’ wordt aangeduid.
Zelfs op de beruchte website Joop.nl was men kritisch over hem.
Hier beelden van dat geweld en de context. De directeur werd gewelddadig toen hem gevraagd werd hoe het zat met de subsidie die zijn instelling van de NAVO ontving.
Wie zijn die mensen?
14). Op bladzijde 18 tot en met 22 staat een tekst van de hand van Eva Rovers die gaat over … Eva Rovers. Hoofdartikel staat erboven.
De tekst wordt begeleid met 6 foto’s. Deze staat er zelfs twee keer in. Daar is die weer: die blik op oneindig en enigszins naar boven.
Ze bewondert Barack Obama en is van mening dat mensen (zoals zij? zoals de mensen van het World Economic Forum?) de belangen van toekomstige generaties moeten vertegenwoordigen omdat ‘de mensen’ dat niet doen.
Haar partner heet David van Reybroek: hij schreef een boek met de titel “Tegen verkiezingen “. Nee: ik neem u weer niet in de maling.
Eva is een échte influencer. Ze wordt door allerlei bladen en blaadjes geïnterviewd. Bijna allemaal achter een betaalmuur, maar ik vond een uitzondering: Het Sprankmagazine schreef een soort lofzang op haar, getiteld ‘Het Kantelpunt Nadert ‘. Dat staat, kort door de bocht samengevat voor: minder verkiezingen, meer inspraak.
Ik wilde eigenlijk checken of mijn vermoeden klopte dat ze zelf geen kinderen heeft. Immers: veel mensen gaan naarmate ze ouder worden en ouder of grootouder worden, meer nadenken over de langere termijnbelangen van de (klein)kinderen. Het woord ‘kind’ trof ik één keer aan. In de veelzeggende vraag: Was je als kind al zo idealistisch?
Mijn vermoeden werd door vraag en antwoord wel versterkt…
15). Ook Madeleijn van Nieuwenhuizen die op bladzijde 23 haar stukje heeft, haat Trump en is een fan van Kaag. Ze ging naar Amerika en voerde daar actie in verband met abortus. Haar leugen formuleert ze zo: “Met duizenden anderen protesteerde ik op Union Square tegen de omverwerping van het abortusrecht “. Wat het Supreme Court deed was slechts uitspreken dat de besluitvorming bij de staten hoorde te liggen, niet op het niveau van de hele republiek.
16). Nog een bijzondere vrouw komt aan het woord (in een interview) op bladzijde 24 en 25. Net als haar beide drieling zussen is ze hoogleraar in de rechten. Zij is decaan van de faculteit REBO (Recht, Economie, Bestuur en Organisatie). Ze ging rechten studeren omdat “Ik wilde graag iets met mensen“. Bij zo’n uitspraak moet ik altijd aan de Neutronenbom denken, maar ik ben dan ook heel wat ouder dan zij. (De neutronenbom werd ontwikkeld om geen gebouwen, maar alleen mensen te doden).
Aan het slot laat Elaine nog weten dat het haar opvalt dat “studenten vaak heel sociaalbewogen zijn” ….
17). Nick Dessens krijgt ook twee bladzijden (26 en 27). Dick is best ambitieus: “Ik wil wereldwijd het verschil maken“. Ik wil zelf ook wereldwijd wel een verschil maken, maar HET verschil?
Dick reist de wereld rond om overal te studeren en onderzoeken en is voorstander van een wereldwijd systeem van CO2 credits. En deze wetenschapper citeert dat Zweedse meisje Greta…
Hij komt met de bekende leugens over extremer weer: een leugen die iets makkelijker te verdedigen is dan die originele van ‘global warming’.
18). De meest fatsoenlijke, menselijk overkomende promovendus in deze uitgave, prijkt met zijn foto op bladzijde 28. Het enige dat in het tekstje over Jeffrey Quarsie bij mij de tenen doet krommen, is de opmerking dat hij in India een wijze levensles kreeg … Hoe treurig dat je daarvoor naar de andere kant van de wereld hebt moeten reizen.
19). De meest surrealistische bladzijde van de deze uitgave is 29. ‘Design Thinking‘ staat er boven. Citaat:
Het krachtigste aspect van Desing Thinking is dat het je in staat stelt om snel relevante informatie te verzamelen TERWIJL JE TEGELIJKERTIJD OOK DRAAGVLAK CREËRT.
En er is een ‘praktijkvoorbeeld’:
Ik heb de methode gebruikt bij het informeren van asielzoekers en statushouders over betaald werk in Nederland.
Dat fenomeen bestaat namelijk ook in Nederland: ‘Betaald werk’ …
20). Op bladzijde 30 en 31 staat een stukje over ‘De hospita’, ‘terug van weggeweest‘. Niks mis met het stukje zelf. Maar dan de toelichting bij de foto: het is een studente uit Canada die European Law studeerde …
21). Op bladzijde 32 en 33 nog een cabaretier. Het gaat over ‘s mans grote onzekerheid, die hij overwonnen heeft dank zijn cabaret werk. Fijn voor hem. Hij heeft gestudeerd (sociale psychologie) maar heeft echt absoluut niets met wetenschap zo laat hij nadrukkelijk weten.
22). Op bladzijde 34 en 35 staan (weer) tips. Daaronder een aankondiging van een EU-festival met het oog op de aanstaande verkiezingen voor het EU-parlement. Met bekende mensen zoals Sander Schimmelpenninck en het merkwaardige clubje Follow the Money …
Motto: “Wat wil jij met Europa?”.
EU en Europa: stel je voor wanneer iemand dat niet door elkaar zou willen halen …
23). In het Utrechtse filmhuis Louis Hartloope Complex is in juni de dertiende editie van de filmreeks Science & Fiction.
Het thema van deze film -ik neem u weer niet in de maling- ‘Europa uitgedaagd ‘ (Mij doet die titel ‘Science & Fiction onmiddellijk denken aan Klaus Schwab).
24). Voor mij meest verwarrende was een andere tip: “Dialoogdiner: Gender identiteit “. De verstrekte link werkt niet, maar zoeken op ‘dialoog diner’ geeft 9 resultaten, waarvan een met ‘Geertje Mak ‘.
Ik dacht even aan een aparte grap die naar Maarten ‘t Hart knipoogde: u weet wel, die man die jarenlang misogynistische teksten afscheidde, totdat hij begon te verkondigen dat hij eigenlijk een vrouw was…
Maar nee, naast die beruchte historicus Geert Mak, bestaat er dus ook een historica met de naam Geertje Mak. Ze is zelfs ‘bijzonder hoogleraar’ in het reuze belangrijke vakgebied Politieke Geschiedenis van Gender ...
Geertje is van best veel markten thuis: “Naast gendergeschiedenis behoren ook migratiegeschiedenis, wetenschapsgeschiedenis en koloniale geschiedenis tot haar onderzoeksterreinen.”
En dan dus nog cabaretier Tim
25). Tim haat de PVV, FvD en Trump: lang leve de Utrechtse wetenschap. Hij schrijft een extreem polariserende column waarin hij letterlijk schrijft dat hij ophoudt met polariseren. Heeft deze kunstvorm een eigen naam?
De meest opmerkelijke passage in zijn stukje is dit: “Dus bij deze mijn voornemen voor dit jaar“.
Welk jaar? Het is de mei-editie van dit blaadje. Het kan dus niet slaan op het kalenderjaar EN niet op het collegejaar. Zouden de cabaret-fans van dit illustere blaadje gewoon een oude column van de man hebben overgenomen, maar verzuimd hebben die zin aan te passen?
Mijn aandacht voor dit stuk werd getrokken door de titel “De democratie en ik“. Hoe krijg je het uit je pen?
Maar eigenlijk toch meer door dat staren in de verte op die foto.
Ik neem dat deze cabaretier -die een kandidaats diploma haalde bij ‘Life Sciences‘ (Sic)- niet kwalijk.
Toen ik ging zoeken naar foto’s van Mussolini en Mao met die karakteristiek omhoog wijzende kin en blik op oneindig, ontdekte ik dat er daar eigenlijk maar weinig van te vinden zijn: het bleek vooral een dingetje van de fotografen in kwestie die achter ze aan wilden marcheren.
Wie staat er op geen enkele foto met een starende blik?
Wanneer je die foto dan nog een beetje kantelt, krijg je zo’n nare indruk.
Afmelden bij Illuster?
In het colofon wordt niet gerept van die mogelijkheid. Misschien moet ik een linkje naar dit qua lengte wat uit de hand gelopen stuk aan ze sturen en gaat het dan vanzelf.