Het Kwaad bestaat; Het probleem is dat dat moeilijk te accepteren is
In 2011 publiceerde ik het boek Bezorgde vaders‘: zes brieven van vaders aan hun (klein)kinderen. Zelf was ik ook een van die zes. Mijn bijdrage noemde ik: ‘Van dode leeuwen en levende jakhalzen’. (N.B.: de kosten van het verzenden zijn hoger dan de genoemde prijs van het boek)
Rond de tijd van de publicatie stuitte ik op een bericht over “Tunesische vluchtelingen in Lampedusa“.
All exclusively young men, rather poor and rarely speaking, tell the same story. As Tarek, 20, left there twenty days of Kairouan. “We were packed in 150 in a boat designed for 60, says the boy. During the trip to Lampedusa, twelve girls were thrown into the sea.”
Er staat niet bij wat er daarvoor nog met hen gebeurd was. In het artikel staat ook dat de jonge mannen en jongens graag naar Nederland wilden.
Ik schreef destijds:
Laten we toch alstublieft deze arme vluchtelingen ruimhartig toelaten in Europa. De dictator in hun land is ook al verdreven dus wat moeten ze nu nog in hun geboorteland?
Ja, ik gebruikte sarcasme.
Fictie
Soms beschrijft fictie de werkelijkheid beter dan non-fictie. Een half jaar eerder was ik op een open dag van Centraal Boekhuis; daar verwees Herman Pley, emeritus hoogleraar historische Nederlandse Letterkunde, naar de beroemde Max Havelaar om dit te illustreren.
Juist toen ik voor mijn brief bezig was met het stuk over het sterfbed van mijn vader, zag ik op de Belgische televisie het einde van de speelfilm Dead Man’s Shoes.
De film gaat over wraak, zou je kunnen zeggen. Een groepje tuig, onvolwassen mannen, pest en sart een licht spastische en geestelijk gestoorde jongen en drijft hem, nadat ze hem ook nog drugs hebben opgedrongen, uiteindelijk tot zelfmoord.
Zijn oudere broer Richard, militair, keert terug na een langdurige afwezigheid en ontdekt wat er gebeurd is. Hij doodt alle daders. Eén van hen straft hij nog zwaarder. Dat is degene die inmiddels twee zoontjes heeft en oppervlakkig bekeken nog de fatsoenlijkste van het stel leek. Hij deed zelf niet echt mee met de pesterijen, je zag dat hij zich realiseerde wat er gebeurde, maar hij trad er niet tegen op.
De belichaming van het Kwaad
Onder dreiging van een mes wordt hij, in zijn pyjama, meegenomen naar de plaats waar de jongen zichzelf heeft opgehangen en bekent hij snotterend zijn lafheid. En ja, de jongen had bij de laatste fatale treiterijen om Richard geroepen. Dan draait de militair het mes om en eist nu vermoord te worden: door zijn wraakacties is hij de belichaming van Het Kwaad geworden en zo wil hij niet blijven leven.
Protesterend en jammerend doet deze vader wat hem opgedragen wordt. Zelfs voor deze daad is hij als het ware niet zelf verantwoordelijk.
Ik leefde sterk mee met die wrekende broer. Ik vond het terecht dat die vader het zwaarst gestraft werd. Dat detail van de jongen die in zijn laatste uur tevergeefs om zijn grote broer heeft geroepen, greep me bijna nog meer aan dan vele berichten over wat in de werkelijkheid gebeurt.
De makers van deze low budget film wilden een statement maken voor alle slachtoffers van misdrijven die om niets, voor de lol bijna, worden gepleegd.
Golda Meïr
Door dat dramatische omdraaien van dat mes moest ik denken aan een uitspraak van de Israëlische premier Golda Meïr: “We haten onze vijanden niet het meest omdat ze onze kinderen doden, maar omdat ze ons dwingen hun kinderen te doden”.
Tegenover die uitspraak van deze grote vrouw staan Palestijnse leiders die prioriteit stellen bij het vrij krijgen uit de Israëlische gevangenissen van plegers van terroristische aanslagen.
Van lieden die uitsluitend en doelbewust burgers, kinderen ook, vermoord hebben. Ze worden door het Palestijnse bewind geëerd door straten of pleinen naar hen te vernoemen en hun familie blijvend heel gul financieel te belonen.
Een jonge Palestijnse vrouw die langdurig in een Israëlisch ziekenhuis verpleegd werd, keerde er later met een bomgordel terug met de bedoeling om er zoveel mogelijk slachtoffers te maken, ook onder de doktoren die haar genezen hadden en de verpleegsters die haar verzorgd hadden.
Om díe oorlog tegen Israël in het juiste perspectief te zien mag je wel spreken van Het Kwaad.
Het is moeilijk te accepteren, maar Het Kwaad bestáát.
Ik ben me ervan bewust dat dit niet alleen een zeer onaangename maar ook wel gevaarlijke bewering is.