In het kader van voorbereiding ván en reclame vóór de naderende presentatie van schilderijen van mijn hand, bezocht ik afgelopen vrijdag een middelgroot museum gevestigd in een heel mooi gebouw.
Het eerste wat me bij binnenkomst opviel was de hierboven afgebeelde dia in de slideshow achter de balie: de vlag van een wereldwijd opererende actiegroep met specifieke politieke oogmerken die ik zeer beslist niet deel.
Bij mij roept dit soort propaganda uiteraard de vraag op: ben ik als oudere conservatieve en ook nog eens blanke man nog wel welkom?
En andersom: zijn ook mensen die oude schilderijen te lijf willen gaan met stanleymessen of spuitbussen omdat de term ‘olieverf’ hen doet denken aan “het klimaat“?
Ik weet niet of dat de bedoeling is van de directie van het Rijksmuseum Twenthe.
Exoten
Het bleek nog maar een voorproefje van wat me verderop te wachten stond.
Gelukkig stond ik al wel een beetje op scherp door wat ik vlakbij de ingang van het museum gelezen had bij een zogenaamde Heemtuin.
Hemelsbreed op 350 meter afstand van de verreweg grootste ontploffing in Nederland sinds de wereldoorlog: de vuurwerkramp van 2000. Daar stond een bord bij met een verontrustende tekst over een organisatie genaamd ‘Groene Lab‘. En datzelfde ‘Groene Lab‘ bleek even later dus ook actief IN het museum.
In deze Heemtuin stonden allerlei soorten planten, zoals gebruikelijk. Wanneer je zoekt op het begrip heemtuin wordt je onmiddellijk verwezen naar de beroemde Jac. P. Thijsse. De Wikipedia tekst over die tuinen begint zo:
Een heemtuin, heembos of heempark is een kunstmatig, veelal omheind landschapselement, bedoeld om de inheemse, wilde flora en fauna te laten zien.
Op dat bord stond echter expliciet dat hier ook niet-inheemse soorten waren geplant.
Nu vormen veel niet-inheemse plantensoorten geen bedreiging voor inheemse natuur, maar ik werd gealarmeerd door de nadrukkelijke hint naar die absurde nihilistische insteek dat het bewaken van landsgrenzen gemeen is …
Textielbaronnen
Op alle mogelijke manieren wordt je in dit museum eraan herinnerd dat de museum directie boodschappen mee wil geven aan de bezoekers.
De allereerste video waar je bij binnenkomst mee geconfronteerd wordt heeft de bizarre titel: ‘Ik, de ander & de aarde‘.
Goed beschouwd is het meest opvallende aan deze voordracht dat hij begint met het (lovend) verwijzen naar de grondleggers van het museum: de zeer ambitieuze en zeer rijke familie Van Heek. Vanwege de voetballerij denken tegenwoordig de meeste mensen in de Randstad als ze aan Enschede denken vermoedelijk als eerste aan (Grolsch) bier, maar hier in Twente is die familie nog bekender. Zoek voor de aardigheid eens op ‘Van Heek’ in Google Maps.
Ik vond dit zo opvallend omdat allerlei teksten en afbeeldingen in dit museum volstrekt doordrenkt zijn van afkeer van middels ambitie en ondernemingszin gefundeerde rijkdom.
Andy Warhol en ‘waterwinning’
De ook best wel ambitueuze, katholieke en nihilistische kunstenmaker Andy Warhol gaf ooit zijn eigen definitie van kunst: “Kunst is waar je mee weg kan komen“. Best een doordenkertje.
Twee kunstenmakers die zichzelf ‘Social Designers‘ noemen (!), hebben zich deze definitie goed in de oren geknoopt! Ze hadden een hele gang ter beschikking gekregen van het museum voor grote foto’s met begeleidende teksten. Verbijsterend is nog een understatement.
Om zichzelf eraan te herinneren dat ze op de WC nooit de grote spoelknop indrukken maar altijd de kleine, hebben ze op die grote knop punaises bevestigd met de punt naar voren… En daar hebben ze een foto van gemaakt…
Dat ze dat bij zichzelf thuis zo hebben gedaan is natuurlijk een raar kletspraatje.
Maar pijnlijker is bijvoorbeeld een oproep aan derden om mensen die jij niet kent, gewoon lastig te vallen met jouw politieke opvattingen:
Neem overal van die post-its en een vilstift mee om mensen voor de gek te houden en hen over te halen na WC-gebruik hun handen niet te wassen of op zoek te gaan naar een andere wasbak.
‘Rare pubers’, denk je misschien.
Nou: Fides Lapidaire werkt bij Twijnstra en Gudde en Susan Arts is bij datzelfde bedrijf zelfs ‘Senior adviseur Water en Klimaat’…
Fort Europa
De meest omvangrijke tentoonstelling in Rijksmuseum Twente op dit moment, is van mevrouw Cochius. De grootste zaal is volledig gevuld met werk van haar hand: het ene nog omvangrijker dan het andere. Het verbaasde me aanvankelijk dat een muur van die zaal bedekt was met tientallen niet gesigneerde werken. Het bleken screenshots uit een video met beelden en uitspraken van deze mevrouw …
Een van meest opvallende werken van haar hand is ook heel groot.
Het is een linoleumsnede die weergeeft wat haar opvatting is over Marokkaanse jonge mannen die illegaal de grens tussen hun vaderland en Spaanse enclaves overschrijden door over hoge hekken te klimmen.
Dat ze het bewaken van Europese grenzen schandalig vindt, maakt ze simpelweg duidelijk door middel van de titel van dat werk: ‘Fort Europa‘.
Het museum doet er in een bijschrift nog een schepje bovenop: daarin worden de gewelddadige jonge mannen ‘wanhopige migranten’ genoemd …
Een wensdroom
Elders was er nog uitgebreid aandacht voor een indirecte, schijnbaar vanzelfsprekende aanval op Donald Trump onder de bizarre kop ‘Performing Trumpism‘ en een duizelingwekkend verhaal over de FBI die die fenomenale anti-communistische sociaal democraat George Orwell verdacht zou hebben van communistische sympathieën, maar het klapstuk had ik toen nog niet gezien: dit pleidooi tegen realiteitszin.
De man achter het oorspronkelijke project ‘New Babylon‘ gaf zelf aan dat het om een ‘utopie’ ging …
In het project ‘New New Babylon’ wordt dat communistische ideaal van verovering van alle macht door een partij elite die vanzelf weer verdwijnt omdat daarna alles goed komt, gewoon omhelsd.